NẾU BẠN GHÉT NGHÈO ĐÓI, BẠN NÊN YÊU THÍCH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN

Lần tiếp theo bạn nghe ai đó phàn nàn về Chủ nghĩa tư bản, hãy xem xét điều này: Tỷ lệ người sống ở mức đói nghèo đói nghèo đã giảm 80% kể từ năm 1970. Trước đó, hơn ¼ người trên thế giới sống với 1 đô la một ngày hoặc ít hơn . Hôm nay, khoảng 1/20 người sống ở mức đó.

Đây là thành tựu chống nghèo đói lớn nhất trong lịch sử thế giới. Vậy, sự chuyển đổi đáng chú ý này diễn ra như thế nào? Đó có phải là thành công tuyệt vời của Liên Hợp Quốc? Sự hào phóng của viện trợ nước ngoài của Hoa Kỳ? Các chính sách rực rỡ của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới? Kích thích chi tiêu? Chính phủ phân phối lại?

Không, không phải những thứ đó.

Đó là Chủ nghĩa tư bản. Hàng tỷ linh hồn trên khắp thế giới đã thoát khỏi nghèo đói nhờ 5 đổi mới đáng kinh ngạc: Toàn cầu hóa, Tự do thương mại, Quyền sở hữu, Pháp quyền và Kinh doanh.

Toàn cầu hoá là khả năng di chuyển hàng hoá, con người và ý tưởng từ địa điểm xa xôi này sang nơi khác. Thương mại tự do là sự tiếp cận mở đối với thị trường và người dân từ khắp nơi trên thế giới với ít rào cản. Quyền sở hữu là đảm bảo rằng những gì thuộc về bạn không thể được lấy đi trên một ý thích của nhà nước. Các quy định của pháp luật bảo vệ các hợp đồng, đảm bảo rằng họ sẽ được tôn trọng và thực hiện cho dù thỏa thuận được thực hiện ở Peru hay Ba Lan. Và khả năng kinh doanh là sự sáng tạo của những người tự do để mơ ước những sản phẩm mới mà chúng ta không bao giờ biết mình muốn hoặc cần.

Cũng cần lưu ý rằng ở những nơi như Đông Á, 5 điều này đã có thể đạt được nhờ hòa bình lịch sử từ sau Chiến tranh thế giới thứ II do sự hiện diện ngoại giao và quân sự của Mỹ.

Hãy để tôi đưa ra điều này theo một cách hơi khác:

Những lý tưởng của các doanh nghiệp tự do và sự lãnh đạo toàn cầu, trung tâm cho Chủ nghĩa tư bản và Chủ nghĩa bảo thủ Mỹ, chịu trách nhiệm về việc giảm bớt sự khốn khổ của con người kể từ khi con người bắt đầu bước lên từ đầm lầy sang các vì sao. Sự tiến bộ đáng chú ý này là món quà của Mỹ cho thế giới.

Vì vậy, nếu những lý tưởng bảo thủ Mỹ đã làm rất nhiều để nâng đỡ người nghèo trên thế giới, bạn sẽ nghĩ rằng các ý tưởng bảo thủ sẽ đạt được sức mạnh mỗi ngày - ở khắp mọi nơi. Và không chỉ thu hút được sức mạnh giữa các nhà bảo thủ, mà còn giữa các nhà tư tưởng trẻ, di dân, dân tộc thiểu số, và những người ủng hộ cho người nghèo - tất cả đều chấp nhận các nguyên tắc của tự do kinh doanh và giải phóng quyền lực thay mặt cho những người dễ bị tổn thương.

Nhưng điều này đã không xảy ra. Ngược lại, Chủ nghĩa tư bản đang phải vật lộn để thu hút những người theo dõi mới. Thật vậy, một số người tin rằng nó đã định mờ dần - cũng giống như ở nhiều nước châu Âu.

Theo một Nghiên cứu của Harvard, chỉ có 42% người Mỹ trẻ tuổi từ 18 đến 29 có quan điểm ủng hộ về Chủ nghĩa tư bản. Điều gì giải thích sự khác biệt giữa kết quả đáng kinh ngạc của Chủ nghĩa tư bản và sự nổi tiếng của nó? Tại sao chủ nghĩa tư bản có được ý kiến xấu như vậy?

Một câu trả lời rất đơn giản: Những người bảo vệ doanh nghiệp tự do đã làm một công việc khủng khiếp khi nói với mọi người về hệ thống đã được thực hiện tốt trên khắp thế giới. Chủ nghĩa tư bản đã cứu được một vài tỷ người, và chúng ta đã đối xử với phép lạ này như là một bí mật quốc gia. Theo một cuộc khảo sát năm 2013, 84 % người Mỹ không ý thức được tiến bộ đạt được đối với đói nghèo trên toàn thế giới. Thực tế, hơn 2/3 số người nghĩ rằng nạn đói toàn cầu đã trở nên tồi tệ hơn.

Sự thiếu hiểu biết này là hậu quả bởi không có sự thay thế cho Chủ nghĩa tư bản và 5 đổi mới làm cho nó hoạt động. Nhiều năm nghiên cứu kinh tế cho chúng ta biết không có hệ thống nào khác tiếp cận được như vậy. Chắc chắn không phải là Chủ nghĩa cộng sản; và cả Chủ nghĩa xã hội.

Bạn cần một hệ thống hoạt động khi bạn ngủ. Một cái tạo ra nền tảng của sự thịnh vượng của con người mà không có "kế hoạch trung tâm" hoặc các quan chức nhân từ. Càng như Chủ nghĩa tư bản, thì càng tăng trưởng hơn. Công thức có vẻ đơn giản là lừa dối - nhưng nó hoạt động.

Vì vậy, làm thế nào chúng ta nâng lên hàng tỷ tiếp theo?

Câu trả lời phải rõ ràng: Nếu bạn thực sự muốn giúp đỡ người nghèo, ủng hộ cho Chủ nghĩa tư bản.

Tôi là Arthur Brooks, chủ tịch Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ, thuộc Đại học Prager.
Nguồn: Diễn đàn cánh hữu Việt Nam